با گسترش استفاده از دامنه‌های اینترنتی و افزایش اهمیت هویت دیجیتال، موضوع امنیت و شفافیت در مالکیت دامنه‌ها بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا، مرکز ثبت دامنه‌های ‎.ir‎ (ایرنیک) اقدام به راه‌اندازی سامانه احراز هویت تصویری برای کاربران حقیقی کرده است؛ اقدامی که به‌زودی به یک الزام برای دریافت خدمات تبدیل خواهد شد. به طوری که از ابتدای دی‌ماه ۱۴۰۴ این امر اجباری خواهد شد.

مزایای احراز هویت در سامانه ایرنیک

احراز هویت، فراتر از یک فرآیند اداری، نقش کلیدی در افزایش امنیت و اعتماد در فضای آنلاین دارد. برخی از مهم‌ترین مزایای اجرای احراز هویت تصویری در ایرنیک عبارت‌اند از:

۱. افزایش امنیت مالکیت دامنه‌ها
با احراز هویت دقیق کاربران حقیقی، احتمال سوءاستفاده، جعل هویت و انتقال‌های غیرمجاز دامنه به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. این موضوع به‌ویژه برای کسب‌وکارها و وب‌سایت‌های فعال اهمیت بالایی دارد.

۲. شفافیت بیشتر در هویت مالکان دامنه
ثبت دامنه با هویت تأییدشده، باعث می‌شود ساختار مالکیت دامنه‌ها شفاف‌تر باشد و در صورت بروز اختلاف یا مشکل حقوقی، رسیدگی سریع‌تر و دقیق‌تری انجام شود.

۳. تسریع در ارائه خدمات
کاربرانی که فرآیند احراز هویت را تکمیل کرده‌اند، در آینده از خدمات سریع‌تر و بدون وقفه ایرنیک بهره‌مند خواهند شد؛ چرا که بسیاری از بررسی‌های دستی حذف یا ساده‌سازی می‌شود.

۴. جلوگیری از راه‌اندازی سایت‌های کلاهبرداری با دامنه‌های ir
افراد سودجو که با هدف کلاهبرداری از مردم، اقدام به راه‌اندازی سایت‌های کلاهبرداری یا فیشینگ می‌کنند، با انتخاب دامنه‌های ir اعتماد مردم را بیش‌از پیش جلب می‌کنند. این افراد معمولا دامنه‌های ir را به نام اشخاصی می‌کنند که خودشان از ثبت چنین دامنه‌هایی بی‌خبر هستند. با اضافه شدن این احراز هویت، جلوی سواستفاده‌های این‌چنینی گرفته می‌شود.

اجباری شدن احراز هویت از دی‌ماه ۱۴۰۴

طبق اعلام رسمی ایرنیک:

«به منظور ارتقای امنیت و هوشمندسازی فرآیندهای مرتبط با دامنه‌های ‎.ir‎، سامانه احراز هویت تصویری برای کاربران حقیقی راه‌اندازی شده است.
در آینده نزدیک، بهره‌مندی از خدمات سامانه صرفاً برای کاربرانی ممکن خواهد بود که مراحل احراز هویت تصویری را تکمیل کرده باشند.»

بر اساس این اطلاعیه، از دی‌ماه ۱۴۰۴ انجام احراز هویت برای تمامی کاربران حقیقی الزامی خواهد بود و تنها کاربرانی می‌توانند از خدمات ثبت، تمدید یا مدیریت دامنه استفاده کنند که این فرآیند را تکمیل کرده باشند.

لازم به ذکر است که این تغییر شامل کاربران حقوقی نمی‌شود و فرآیند رسیدگی به درخواست‌های آن‌ها مطابق روال فعلی ادامه خواهد داشت.

سامانه احراز هویت هدا

احراز هویت وب‌سایت ایرنیک از طریق سامانه هدا انجام می‌شود. این سامانه مربوط به سازمان ثبت احوال کشور است و تمامی دستگاه‌های اجرایی کشور موظف به استفاده از این سامانه هستند. انتخاب این سامانه توسط ایرنیک، به این دلیل بوده که احراز هویت در سامانه‌های دولتی به عهده سازمان ثبت احوال است و سامانه هدا نیز توسط همین سازمان راه‌اندازی شده است.

سامانه هدا دارای نسخه‌های مختلف از جمله نسخه اندروید و ios است.

جمع‌بندی

راه‌اندازی و اجباری شدن احراز هویت تصویری در ایرنیک را می‌توان یک گام مهم و مثبت در جهت افزایش امنیت، شفافیت و کیفیت خدمات دامنه‌های ‎.ir‎ دانست. هرچند این تغییر در ابتدا ممکن است برای برخی کاربران زمان‌بر به نظر برسد، اما در بلندمدت باعث کاهش مشکلات امنیتی، حفظ بهتر مالکیت دامنه‌ها و ارائه خدمات سریع‌تر خواهد شد.

توصیه می‌شود کاربران حقیقی دامنه‌های ‎.ir‎ هرچه زودتر با مراجعه به سایت ایرنیک، فرآیند احراز هویت خود را تکمیل کنند تا در آینده با محدودیت یا اختلال در دریافت خدمات مواجه نشوند.